Het verhaal achter MM2M

 

Jong geleerd….

Het begon eigenlijk al heel lang geleden. In september 1972, toen mijn ouders mij als 3 maanden oud baby’tje mee namen naar Uganda. Zij werkten daar in twee verschillende ziekenhuizen. En ik groeide door op de bananen en avocado’s die daar aan de bomen hingen. Net nadat ik twee was geworden, is mijn broertje Sander geboren. Omdat mijn vader in een huisartsenpraktijk in Frederiksoord (Drenthe) kon beginnen, zijn we als gezin in 1976 terug  gegaan naar Nederland. De band tussen het ziekenhuis en mijn ouders is lang blijven bestaan. Zo lang ik mij kan heugen heeft onze zolder altijd volgestaan met dozen medicijnen, verbandmateriaal en medische instrumenten. En in de loop van de tijd ook met trap-naaimachines, Engelse (school)boeken en handgereedschappen. Alles voor Uganda.

 

Terug naar de roots

In 1986, een half jaar na de staatsgreep, waarbij de NRM van Yoweri Museveni de macht overnam, zijn we als gezin terug gegaan. Het was veilig genoeg om in het zuiden van het land te reizen en dat hebben we dan ook gedaan. We zijn voor een groot deel te voet van het ene ziekenhuis naar het andere gelopen (ongeveer 80 km hemelsbreed) met in onze rugzakken twee tenten, vier slaapzakken, havermout en ander droogvoer. Een bijzondere reis, zo dwars door het land. Indrukwekkende ontmoetingen, o.a. met mijn oppas van vroeger. Kinderen die ons van verre al joelend begroetten met ‘abazunguuuuuuu’. Alhoewel het lopen behoorlijk pittig was, was ik wel enorm onder de indruk van deze mensen. Zo nieuwsgierig en vriendelijk! En wat een landschap! En de ontmoetingen met mijn vriendjes van vroeger bleken voor mij de basis voor latere keuzes in mijn leven. Mijn liefde voor Uganda was aangewakkerd.

In 1992 zijn we nog een keer terug gegaan als gezin. Het land was een stuk verder in ontwikkeling (de wegen en transport), waardoor we ook andere delen van het land hebben kunnen bezoeken. Ik voelde me er thuis. Had er plezier in om de mensen te ontmoeten en meer over hun leven te horen. We hebben vrienden van mijn ouders van vroeger bezocht en de band tussen hen is dan toch wel heel bijzonder. Helaas zeiden mijn ouders dat dit wel hun laatste reis terug naar Uganda zou zijn. Dus als ik iets wilde, dan moest ik het zelf gaan organiseren.

 

Het moment

Gelukkig ging een vriendin van mij, Leonie, voor VSO werken in Uganda! Een ultieme kans om haar te beloven bij haar langs te komen. En als ik iets beloof….   Samen met mijn lief Ruud, zijn we in 2001 naar haar toe gegaan. Voor mij een mooie kans om hem mijn ’tweede vaderland’ te laten zien, Leonie te bezoeken en ook voor ons beiden te onderzoeken of we ook niet voor een langere tijd in het buitenland wilde wonen. We hebben eerst samen een prachtige trektocht gemaakt naar de top van de Mount Elgon (4200 meter) in het oosten van Uganda. Om vervolgens met de zus en nog een vriendin van Leonie samen een stuk te reizen door het land, in een geleende auto. En toen hebben wij het noodlot ontmoet. We zijn met de auto in een slip geraakt en over de kop geslagen. De vier vrouwen waren licht gewond. En Ruud heeft de zware klap gekregen. Hij is enkele uren later overleden in Fort Portal (Uganda) aan zijn verwondingen. Zijn dood heeft een enorme impact op mij, en veel mensen om hem heen, gehad.

En op het moment van zijn overlijden heb ik heel sterk een ‘boodschap’ gevoeld dat het aan mij is om wat van mijn leven te maken. Dat ik altijd de keuze heb over hoe ik in een bepaalde situatie reageer. Ik wilde ook blijven reizen en andere culturen ontdekken. Dat was wat Ruud en mij ook heel erg inspireerde. Dus toen ik in 2006 op een bepaald moment in een flits voelde dat het tijd werd om na een periode van rouw mezelf opnieuw te ontdekken, heb ik de keuze gemaakt om een sabbatical te nemen. Een jaar lang werken en reizen in Afrika. Want dat ik terug wilde naar Uganda en naar Afrika was voor mij wel duidelijk. Uganda is het land van mijn grootste verdriet, maar ook van enorm veel liefde en intens mooie geluksmomenten.

Mijn eigen reis

Mijn sabbatical heb ik vorm gegeven door een half jaar in Mutolere, het dorp waar ik de meeste binding mee heb, te gaan wonen en daar les te geven op de scholen. Ik stond twee ochtenden bij de kleuters, samen met een andere leerkracht. En ik gaf computerles, literatuur en maatschappijleer op twee scholen voor voortgezet onderwijs. Het was een bijzondere tijd. Ook heftig en eenzaam. En wonderlijk om in een omgeving met weinig afleiding mezelf te moeten vermaken. Ik ontmoette een aantal van de ‘vrienden van vroeger’ en ik was blij met hun vriendschap en gesprekken. Na dat half jaar ben ik met mijn toenmalige liefde op reis gegaan. Samen met het openbaar vervoer van Uganda  (via Rwanda, Tanzania, Malawi, Zimbabwe,  Botswana) naar Namibie. Een reis om echt nooit te vergeten. Waanzinnig! Op zoveel bijzondere plekken geweest, zoveel bijzondere mensen ontmoet. Terug in Nederland was het ook wel weer wennen. Om in het gareel te zitten. Ik moest ook weer op zoek naar mijn plek in het bedrijf waar ik toen werkte. Uiteindelijk voelde ik dat het klaar was. Dat het voor mij tijd was om iets nieuws te doen. Dat werd Meestersadvies. Samen met Robert-Jan en Sandra.

Mijn liefde voor Uganda bleef bestaan. En ik was voor mezelf ook steeds in de overweging of ik toch niet zelf voor langere tijd in het buitenland wilde werken. Het antwoord was ‘nee’.  Ik was toch te bang voor de desillusie. Dat de manier waarop ik het land heb ervaren en de vrienden heb gemaakt, uiteindelijk in conflict zou komen met mijn westerse manier van denken en werken. Ik zie toch vooral de enclaves van de mzungu’s (blanken) in alle landen die ik heb bezocht. Dus ik zocht naar een manier waarop ik ‘best of both’ kon hebben. En vanuit de vraag “wat kan ik de wereld bieden”, gaven mijn Ugandese vrienden mij het antwoord: “Help us find our talents”. En zo is het dus begonnen. In 2011 sprak ik mijn wens nog uit – tijdens het feest voor het 4-jarig bestaan van Meestersadvies – dat ik graag een talentontwikkelingstraining zou willen geven. En een 3/4 jaar later zaten we in het vliegtuig om te gaan…..

 

MastersMaking2Moro

Ondertussen zijn we vijf jaar verder en hebben we veel geleerd van alle trainingen die we hebben gegeven: wat werkt en wat niet, wat de korte en langere termijn effecten zijn. We hebben onszelf ook de vraag gesteld hoe wij duurzamer kunnen zijn in wat we doen. Door meer mensen terplekke op te gaan leiden als trainers en door de initiatieven van de oud-deelnemers om de trainingen te promoten, maar ook zelf trainingen te geven, te ondersteunen. Omdat ze geloven in het idee achter MastersMaking2Moro: dat iedereen talenten heeft om de eigen toekomst ook vorm te geven. Ik geniet enorm van de gedrevenheid en behoefte van de jongeren om zelf stappen te gaan zetten om hun eigen droom en ambitie waar te maken. Ook al is het via een omweg.

En ik? Ik vind het heerlijk om een of twee keer per jaar weer ’thuis te komen’ en na een training en een stukje reizen weer naar huis te gaan.